Objekti ndër-yjor 3I/ATLAS është zbuluar së fundmi nga teleskopi ATLAS në Kili, dhe po përshkon sistemin tonë diellor me një shpejtësi marramendëse. Ky trup qiellor misterioz është vetëm i treti që vjen nga jashtë sistemit tonë dhe përbën një mundësi të rrallë për të studiuar përbërjen e universit të thellë.
Objekti u zbulua më 1 korrik 2024 nga teleskopi ATLAS në Kili. Ai po lëviz në një trajektore hiperbolike – që do të thotë se nuk është i lidhur me gravitetin e Diellit, por thjesht po kalon përmes sistemit tonë në rrugën e tij nga yje të tjerë.

Çfarë dimë deri tani për këtë trup qiellor?
Sipas NASA-s, 3I/ATLAS është rreth 20 deri në 24 kilometra i gjatë, shumë më i madh se të dy objektet e mëparshme ndër-yjore. Aktualisht ndodhet në distanca të mëdha dhe nuk është mjaftueshëm i ndriçuar për të studiuar me teleskopët standardë. Por kur të afrohet më shumë me Diellin në vitin 2031, ai mund të zhvillojë një bisht si kometat, duke zbuluar përbërjen e tij përmes spektroskopisë.
Pse ky objekt është kaq i rëndësishëm për shkencën?
Objekte si 3I/ATLAS vijnë nga sisteme të largëta planetare, ndoshta nga një tjetër yll, dhe mund të përmbajnë materiale primitive që nuk ekzistojnë në sistemin tonë diellor. Këto materiale mund të ndihmojnë në kuptimin e:
- Formimit të sistemeve diellore,
- Kimiës ndërplanetare,
- Origjinës së jetës në Univers.

Një garë me kohën
Shkencëtarët nga NASA, ESA dhe observatorë të tjerë ndërkombëtarë po garojnë për të zhvilluar misione potenciale që mund të afrohen me këtë objekt gjatë kalimit të tij. Por për shkak të shpejtësisë së tij të madhe (rreth 61 km/s), çdo përpjekje për ta ndjekur nga afër duhet planifikuar tani.
Çfarë pritet më pas?
Në vitet që vijnë, teleskopët hapësinorë si James Webb dhe observatorë tokësorë të fuqishëm do të përpiqen të regjistrojnë sa më shumë të dhëna mbi përbërjen e tij, trajektoren dhe origjinën. Kjo është një mundësi e rrallë që ndodh ndoshta një herë në jetë për një shkencëtar.
Objekti ndër-yjor 3I/ATLAS është më shumë se thjesht një trup i ftohtë shkëmbor – është një lajmëtar kozmik nga një botë tjetër, që mund të na ndihmojë të zbulojmë më shumë për origjinën tonë si planet dhe si specie.

Burimi origjinal i lajmit: LiveScience.com