INCIDENTI: Panik në fluturimin Londër – Dubai
Më 3 qershor 2025, një fluturim i kompanisë ajrore “Emirates” nga Londra drejt Dubait u përball me turbulenca të forta mbi Lindjen e Mesme. Pasagjerët raportuan lëkundje të dhunshme, objekte të hedhura nëpër kabinë dhe një ndjenjë të frikshme “rënjeje të papritur” të avionit. Pesë persona, përfshirë një anëtar të ekuipazhit, u lënduan lehtë për shkak se nuk kishin vendosur rripin e sigurimit në momentin e goditjes nga ajri i paqëndrueshëm.
Zëdhënësja e linjës konfirmoi se “avioni ka hasur turbulenca nga ajri i pastër (Clear Air Turbulence), një nga format më të paparashikueshme dhe të padukshme të lëkundjeve ajrore.” Pas disa minutash të vështira, fluturimi përfundoi i sigurt në Dubai.
ÇFARË JANË TURBULENCAT? SHKAKTARËT KRYESORË
Turbulenca është një fenomen atmosferik ku rrjedhat e ajrit bëhen të çrregullta dhe të papritura. Kjo sjell lëkundje ose “tronditje” në trupin e avionit, që ndjehen si “rënje”, “ngritje të papritura”, ose “tërheqje anësore”.
Llojet kryesore të turbulencave janë:
- Turbulenca nga ajri i pastër (Clear Air Turbulence – CAT) – ndodh në lartësi të mëdha, shpesh pa re ose stuhi. Është më e rrezikshmja sepse nuk detektohet lehtë nga radarët e avionit.
- Turbulenca konvektive (afër reve Cumulonimbus) – ndodh pranë stuhive, reshjeve dhe ndryshimeve të shpejta të presionit.
- Turbulenca e shkaktuar nga toka – mbi male, qytete të mëdha ose sipërfaqe të ndryshme që ndikojnë në rrjedhjen e ajrit.
- Turbulenca nga trafiku ajror – kur një avion kalon shumë afër një tjetri, krijon lëkundje për avionin pasues (wake turbulence).
A JANË TË RREZIKSHME TURBULENCAT?
Për avionin JO! – Për pasagjerët PO!
Avionët komercialë janë të certifikuar për të përballuar forca 3-5 herë më të larta sesa ato që zakonisht përjetohen.
Rreziku i vërtetë qëndron te mosvendosja e rripit të sigurimit, që mund të çojë në lëndime të pasagjerëve ose ekuipazhit.
Sipas FAA, nga 2009 në 2023, vetëm 184 persona u lënduan seriozisht nga turbulenca në SHBA – dhe shumica ishin pjesëtarë të ekuipazhit që nuk ishin ulur.
TË DHËNA TEKNIKE – SA SHPESH NDODHIN?
- 65% e pasagjerëve globalë do përjetojnë një formë të lehtë turbulencash gjatë një fluturimi mbi 2 orë.
- CAT është përgjegjëse për rreth 71% të incidenteve të lëndimeve në kabinë që lidhen me turbulencën.
- Ndryshimet klimatike po ndikojnë në rritjen e intensitetit të turbulencave në zonat transatlantike, sipas një studimi nga University of Reading.
SI TË PARASHIKONI TURBULENCAT PËRPARA SE TË FLUTURONI!
Zgjidhja: Turbli.com
Turbli.com është platformë falas për të parashikuar në mënyrë vizuale dhe të detajuar rrugët e fluturimeve dhe nivelet e turbulencave përgjatë tyre.
Si funksionon Turbli?
- Hyni në faqen: www.turbli.com
- Futni:
- Aeroportin e nisjes
- Aeroportin e mbërritjes
- Datën e fluturimit
- Sistemi gjeneron grafikë 3D të rrugës së fluturimit me ngjyrime për turbulenca (e verdhë = e lehtë, portokalli = mesatare, e kuqe = e fortë).
- Jep detaje për:
- Turbulencën e pritshme në çdo fazë të fluturimit,
- Erërat,
- Temperaturat dhe ndryshimet atmosferike që ndikojnë në rrjedhën e ajrit.
KËSHILLA PRAKTIKE PËR PASAGJERËT
✔ Mbani rripin e sigurimit të lidhur në çdo moment – edhe kur sinjali është i fikur.
✔ Njoftoni ekuipazhin nëse ndiheni në ankth ose keni frikë.
✔ Mos e mbushni tryezën me objekte që mund të bien gjatë lëkundjeve.
✔ Kontrolloni fluturimin paraprakisht në Turbli.com për të ditur ku ka zonë të paqëndrueshme.
✔ Shmangni alkoolin dhe mbani trupin të hidratuar.
UDHËTONI TË INFORMUAR, JO TË FRIKËSUAR
Turbulencat janë të zakonshme, por shumë rrallë të rrezikshme. Frika e turbulencës është më shumë psikologjike sesa teknike. Me njohuri, përgatitje dhe teknologji si Turbli.com, ju mund të udhëtoni me qetësi edhe mbi zonat më të trazuara të qiellit.
Fluturimi juaj i ardhshëm nuk duhet të jetë i pasigurt – informohuni, mbrohuni dhe fluturoni me besim.
