Pekin, Qershor 2025
Teknologjia kineze ka kapërcyer çdo kufi të imagjinatës, me prezantimin e një droni të madhësisë së një mushkonje, i projektuar për misione speciale dhe operacione spiunazhi. Pajisja miniaturë është bërë virale në mediat ndërkombëtare, pasi u prezantua nga një institut kërkimor i lidhur me Ushtrinë Popullore të Kinës.
Një “mushkonjë” që mund të hyjë në çdo dritare
Droni i vogël, vetëm 6 milimetra i gjatë, mund të fluturojë në mënyrë të heshtur dhe të futet në hapësira të pakapshme për pajisjet tradicionale. Sipas mediave kineze, ai mund të mbledhë të dhëna përmes kamerave ultra-mikro, mikrofonëve të integruar dhe sensorëve të avancuar. Synimi i tij është përdorimi në operacione ku njeriu nuk mund të hyjë dot fizikisht, apo ku ekspozimi është i rrezikshëm.
Kufiri mes mbrojtjes dhe kontrollit total
Ky lloj zhvillimi hap një debat të madh etik: ku përfundon mbrojtja dhe ku fillon kontrolli i popullsisë? Dronët e tillë nuk janë më vetëm armë ushtarake – ata janë mjet i ri i mbikëqyrjes dhe ndikimit në jetën tonë të përditshme. Kërkohen rregullime ndërkombëtare dhe një qasje globale për të frenuar keqpërdorimin e tyre.
Robotikë dhe Kodim në çdo gjimnaz
Në përgjigje të sfidave të teknologjisë së avancuar dhe për të përgatitur brezat e rinj për botën e së nesërmes, Aleanca për Shqipërinë Inovative ka paraqitur një projekt ambicioz për arsimin e mesëm:
- Çdo gjimnaz në Shqipëri, publik apo privat, do të pajiset me laboratorë robotike dhe kodimi,
- Mësimi i gjuhëve të programimit si Python dhe C++ do të integrohet që nga viti i parë i gjimnazit,
- Do të ofrohen kurse praktike mbi ndërtimin e dronëve, sensorëve, inteligjencës artificiale dhe sigurisë kibernetike,
- Mësuesit do të trajnohen nga profesionistë vendas dhe ndërkombëtarë, për të garantuar një standard europian të edukimit teknologjik.
Ky projekt nuk është thjesht një nismë edukative, por një strategji kombëtare për të rritur breza krijuesish, inovatorësh dhe mbrojtës të sovranitetit digjital shqiptar.
Pavarësisht sa të vogla apo të padukshme duken teknologjitë e reja, ato kanë fuqinë të ndryshojnë rrjedhën e historisë. Shqipëria nuk mund të jetë spektatore – ajo duhet të bëhet pjesë aktive e këtij transformimi. Me edukim të zgjuar, vizion politik të qartë dhe mbështetje reale për të rinjtë, mund të ndërtojmë një Shqipëri teknologjikisht të pavarur dhe të barabartë me botën.
